Indonezja dzieli się nową gwineą ze stanem Papua Nowa Gwinea, a wyspa Kalimantan, znana również jako Borneo, należy bezpośrednio do trzech stanów - Indonezji, Malezji i Sułtanatu Brunei. Jednak warto to zauważyć wyspa borneo przypisane archipelagu malajskim, który słynie z ogromnej liczby wulkanów. Są na nim do 330. oliwka190204. Azja na 100000% Bo Kapadocja leży w Turcji a Turcja na kontynencie Azji. Nie. Turcja lezy częściowo w Azji a częściowo w Europie. Gdzie leży Kreta? Europa, Azja czy Afryka? Kreta to największa grecka wyspa, znajduje się na Morzu Śródziemnym pomiędzy Grecją, Turcją, bliskim wschodem a Afryką. Po wznowieniu lotów na Kretę z polskich miast, wielu z nas się zastanawia gdzie tak naprawdę leży Kreta? Na jakim kontynencie? Czy w Europie, Azji czy może Afryce Co ciekawe, nie znajdziesz jej też na drogowych mapach, ponieważ jest to kraina historyczna, a o jej dokładne granice wciąż toczą się spory. Kapadocja leży w środkowo-wschodniej Anatolii, w samym sercu niezwykle malowniczego kraju, jakim jest Turcja. Od stolicy kraju – Ankary – dzieli ją nieco ponad 200 km. We wcześniejszych wpisach na naszym blogu pisaliśmy już o wyjątkowym położeniu Turcji pod kątem geograficznym i geopolitycznym. Dziś chcielibyśmy skupić się na jednym szczególnym elemencie, który wyróżnia Wasz ulubiony wakacyjny kierunek i sprawia, że cieszy się taką popularnością wśród turystów. Wielu z Was nie wyobraża sobie wakacji bez morza, a Turcję otaczają aż W przypadku niekorzystnych warunków atmosferycznych termin lotu może ulec zmianie (np. z dnia na dzień). Nie możecie doczekać się wakacji na Dominikanie? Spokojnie, to już lada dzień! Najpierw jednak sprawdźcie, co warto kupić i zobaczyć po przylocie na „Perłę Karaibów” Przeczytaj również: Na jakim kontynencie leży Dominikana? 33°52′10″ na południe. - 33,8678500. Długość. 151°12′30″ długości geograficznej wschodniej. 151,2073200. W Ten sposób, Sydney położony jest w Południowym i Wschodnim półkulach Ziemi, w 3750 km na południe od linii równika. Miasto znajduje się w dziesiątym strefie czasowej (UTC+10). Mapa topograficzna Luksemburga. Geografia Luksemburga – dziedzina nauki zajmująca się badaniem Luksemburga. Luksemburg jest jednym z najmniejszych państw świata i Europy. To niewielkie księstwo leży w Europie Zachodniej i nie ma dostępu do morza. Kraj znajduje się pomiędzy Belgią, Francją i Niemcami. Księstwo cechuje się Na jakim kontynencie leży Arabia Saudyjska? Arabia Saudyjska położona jest w zachodniej Azji i nie należy do Afryki. Arabia Saudyjska wymienić można kraje takie jak Irak, Kuwejt, Jordania, Oman, Zjednoczone Emiraty Arabskie, a także z Jemenem oraz Katar znany z organizacji piłkarskich mistrzostw świata w 2022 roku. Mapa, kontynent i atrakcje. Japonia składa się z 6 852 wysp, z których cztery główne to: Hokkaido, Honsiu, Sikoku i Kiusiu. Wyspy te są położone na zachodnim wybrzeżu Pacyfiku i rozciągają się na długości około 3000 kilometrów. Japonia graniczy z Rosją, Koreą Południową i Chinami. Kraj ten leży na północny wschód od t4Itslb. Ciekawostki 11 marca 2017 Gruzja – jaki kontynent?Gdzie leży Gruzja?Gruzja – informacje praktyczne Gruzja – jaki kontynent? Gdzie leży Gruzja? Gruzja – jaki kontynent? Gruzja – kontynent europejski czy azjatycki? To bardzo częste pytania wśród wielu osób, które jeszcze nie są na “Ty” z geografią i podróżami, a słyszały o tym pięknym państwie i próbują jakoś zlokalizować ten – mapa – kontynent… To państwo leży na Kaukazie Południowym. Gruzja – jaki kontynent w końcu? Jedni mówią, że znajduje się już na terenie Azji, drudzy – Europy, a jeszcze trzeci tłumaczą, że łączy oba – kontynent europejski czy azjatycki? Jak więc już wiecie położona jest na pograniczu Europy i Azji. Wystarczy jeszcze zerknąć na Gruzję, na mapie, aby zobaczyć, że leży na dwóch gdzie leży Gruzja wiedzieli już starożytni Grecy i RzymianieŹródła historyczne podają informacje, że wybrzeże Gruzji było już znane starożytnym Grekom i Rzymianom. W tym kraju znajduje się najgłębsza znana jaskinia na świecie – Krubera Cave (2191 m). Warto wspomnieć, że po Armenii Gruzja była drugim krajem, która uznała religię chrześcijańską za państwową. Gdzie leży Gruzja? Graniczy z Rosją, Armenią, Turcją i terenu pokrywają góry, a najwyższym szczytem kraju jest Szchara pnąca się na wysokość 5193 m Najbardziej znanym jest jednak malowniczo położony Kazbek sięgający 5033,08 m i Swanetia uchodzą za jedne z najpiękniejszych regionów tego kraju. Zresztą cała Gruzja jest miejscem niesamowitym, pięknym, dającym możliwość obcowania z dziką przyrodą i podziwiania przepięknych widoków, których tu są dosłownie na każdym tego Tbilisi, stolica kraju, to urocze i pełne zabytków miasto, które z roku na rok staje się coraz bardziej popularne wśród turystów z Polski, Europy i całego świata. Gruzja – informacje praktyczne Jako obywatele Polski możemy wjechać tam bez wizy i niezależnie od powodu na okres do 365 dni. Wjechać do Gruzji można zarówno na dowodzie osobistym, jak i na paszporcie. Ambasada Rp w Tbilisi rekomenduje zabrać też paszport. Jeszcze w temacie, Gruzja najważniejsze informacje warto mieć świadomość, że jako Polacy nie mamy tam obowiązku meldunkowego. Pamiętajmy, że wjazd przez Abchazję i Region Cchinwali (Osetia Południowa) jest nielegalny – wiąże się z karą i pozbawieniem wolności. W przypadku zagrożenia życia należy dzwonić pod 112. Wybierając się w góry miejmy na uwadze, że nie ma tu systemu ratownictwa górskiego. Za pomoc odpowiadają lokalne struktury Agencji Zarządzania Kryzysowego, ale trzeba się liczyć, że zwykle pojawiają się dopiero po ok. 24 godzinach od zdarzenia… Zaleca się wykupienie dobrego ubezpieczenia turystycznego. W temacie Gruzja – informacje można oczywiście stworzyć o wiele, wiele dłuższą listę. Zachęcamy do dokładnego zapoznania się z informacjami znajdującymi się na stronach Ministerstwa Spraw Zagranicznych, które dotyczą tego państwa. Moja pierwsza kartka z Turcji. Napis na kartce znaczy "Uczta, Dostać błogosławieństwo". Nie znam języka tureckiego ani arabskiej gramatyki, dlatego nie mam pojęcia czy chodzi o to, że ucztując dostajemy błogosławieństwo, czy może o coś innego. Czy jest na sali ktoś znający turecki? :) Przyznam się również do mało chlubnej rzeczy - przed wypisaniem etykiet sprawdziłam, na jakim kontynencie leży Turcja. Odpowiedź: 97% należy do Azji, a 3% do Europy. Najbardziej zmyliły mnie starania tego państwa o dostanie się do Unii Europejskiej. Mam nadzieję, że w przyszłości dostanę kartkę przedstawiającą jakieś tureckie miasto, żebym mogła więcej napisać o tym fascynującym kraju :) My first card from Turkey. The inscription on the card means "Feast, Get blessed". I don't know Turkish, nor arabian grammar, so I have no idea if it means that we get blessed by feasting or maybe something else. Is there anybody who knows Turkish? :) I have to avow to something not very glorious - before writing the labels I've checked the continent where Turkey lies on. Answer: 97% belongs to Asia and 3% to Europe. I got confused because of efforts of this country to get into the European Union. I hope to receive a card showing someTurkish city in the future, so I could write something more about this fascinating country :) Jaka pogoda w Turcji czeka na turystów podczas wakacji? Aby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba poświęcić nieco czasu na opisanie państwa tureckiego, jego geografii i klimatu. Nie sposób zajmować się tymi kwestiami bez, chociażby pobieżnego, wspomnienia o historii Turcji. Turcja – kilka słów historii Turcja – kilka słów historii Republika Turcji została proklamowana 29 października 1923 r. po uprzednim obaleniu sułtanatu, a następnie kalifatu w 1922 r. W wyniku upadku Imperium Osmańskiego , które poniosło klęskę w I ostateczny zakres granic Turcji ustalony został na mocy traktatu w Lozannie w 1923 r. Drugim ważnym następstwem rozpadu Imperium jest sytuacja polityczna w Turcji, w której świeckości państwa pilnuje armia wojskowa. Z tego powodu nie raz odbywały się tam w przeszłości zamachy stanu, kiedy wojsko stwierdziło zbytnią islamizację rządu. Pierwszy prezydent Turcji, Mustafa Kemal, przeprowadził liczne reformy, które miały na celu europeizację Turcji. wprowadził on alfabet łaciński zamiast arabskiego, zmienił prawo cywilne, handlowe i karne, wprowadził nazwiska i kalendarz gregoriański. Turcja – na jakim kontynencie położona jest Turcja? Turcja – państwo położone na dwóch kontynentach Turcja jest państwem leżącym na dwóch kontynentach. 3% jej powierzchni leży w Europie, 97% w Azji. Europejską część powierzchni Turcji stanowi Tracja leżąca na Półwyspie Bałkańskim i jest oddzielona od części azjatyckiej Morzem Marmara, a także cieśninami Bosfor i Dardanele. Na północy otacza Turcję Morze Czarne, na zachodzie – Morze Egejskie i na południu – Morze Śródziemne, w Turcji zwane Morzem Białym. Największymi miastami Turcji jest Stambuł z ludnością przekraczającą 13 mln mieszkańców – jest to serce kulturalne, handlowe i finansowe Turcji; Ankara – licząca około 4,5 mln mieszkańców stolica państwa; Izmir – około 3 mln mieszkańców i Bursa – ponad 1,7 mln mieszkańców. Turcja jest krajem o wyżynno – górskiej rzeźbie terenu, ukształtowanej podczas fałdowań alpejskich. Najwyższym szczytem Turcji jest góra Ararat wznosząca się na wysokość 5122m Niziny stanowią niewielki procent powierzchni. Występują tylko w strefach nadmorskich i europejskiej części Turcji. Turcja – jaka pogoda Jakiej pogody możemy spodziewać się w Turcji na wakacjach? Klimat w Turcji należy do strefy klimatów podzwrotnikowych. Na wybrzeżu zachodnim i południowym posiada odmianę morską śródziemnomorską, na północnym wybrzeżu – odmianę klimatu czarnomorskiego, podobnego do klimatu umiarkowanego. We wnętrzu kraju panuje klimat podzwrotnikowy kontynentalny, natomiast w górach – klimat górski. Temperatury w Turcji najwyższe są na wybrzeżu południowym, a później zachodnim. Obniżają się w kierunku wschodnim, a także wraz ze wzrostem wysokości. W górach na wysokości powyżej 4000 m panuje wieczna zima, a śnieg nie topnieje. Cieplej jest na Riwierze Tureckiej, inaczej w Turcji Kontynentalnej, czyli na południu. Sezon turystyczny zaczyna się tutaj w kwietniu i trwa do października. W Turcji Egejskiej sezon rozpoczyna się miesiąc później, w maju. W wakacyjnym szczycie, przypadającym na lipiec i sierpień, temperatury, niezależnie od rejonu, często przekraczają 35°C. Należy o tym pamiętać, kiedy podróżujemy ze starszymi osobami lub małymi dziećmi. Dla mieszkańców Polski dobrymi miesiącami na wakacje są maj, wrzesień i październik, ponieważ temperatura powietrza przekracza wtedy 25°C, więc jest całkiem ciepło, ale nie upalnie i nie gorąco. Na kąpiele w morzu najlepszymi miesiącami jest natomiast wrzesień i październik, ponieważ letnie temperatury sprawiają, że woda morska jest nagrzana w tych miesiącach najbardziej i wynosi nawet 26°C. Najczęściej dopiero w drugiej połowie września upały ustają i jest „czym oddychać”, ale dla ludzi przybyłych z północy i tak temperatura przypomina środek lata w ich rodzimych krajach, także nie bardzo odczują, że jest już jesień. Jeśli jednak wybieramy się w największym sezonie, czyli w lipcu lub w sierpniu, pamiętajmy o odpowiednich zabezpieczeniach przed słońcem: o kremach z filtrem, czapkach, okularach przeciwsłonecznych i o tym, aby pić bardzo dużo wody. Łukasz Maziewski: Gdyby na stosunki międzynarodowe patrzeć jak na pozycjonowanie SEO, to powiedzielibyśmy, że pojęcie "pułapki Tukidydesa" trenduje w górę. Jesteśmy w przededniu nadchodzącego konfliktu?Dr Dominika Choroś-Mrozowska: Gwoli wyjaśnienia: pułapka Tukidydesa to pojęcie o nieuchronnym zderzeniu mocarstw. Dominującego, czyli obecnie USA, i tego, które ma ambicje, żeby dominować – a więc Chin. Odpowiadając na pańskie pytanie: nikt tego nie wie, ale w dyskursie naukowym i politycznym od dawna pojawiają się takie obawy. Oficjalnie chińska ekspansja na Zachód ma odbywać się na zasadach pokojowych, co oznacza unikanie konfliktów. Szczególnie z nieoficjalnie?Działania Chin na Morzu Południowochińskim, polegające na rozbudowie tam bazy militarnej, niekoniecznie świadczą o pokojowym nastawieniu. Stanowią zagrożenie nie tylko dla tego więc inaczej: jak wpływa na region i na cały świat inicjatywa skrywająca się pod literami BRI? BRI, czyli Inicjatywa Pasa i Szlaku. Albo – jak kto woli – po prostu Nowy Jedwabny Szlak. Prezydent Xi Jinping ogłosił powstanie BRI w 2013 roku. Według chińskich deklaracji to jedna z ważniejszych inicjatyw mających przyczynić się do sprostania wyzwaniom stojącym przed współczesną globalną gospodarką. Ale jej powstanie nie było spontaniczne. Poprzedziła je seria działań i okoliczności, których efekt końcowy stanowiła właśnie to były za działania?Mówiąc krótko, już od końca lat 90. Chiny zaczęły realizować strategię, którą można by podsumować słowami: "iść na Zachód". Polegała na rozbudowie połączeń transportowych zarówno w kraju, jak i w krajach że Chińczycy mieli też pomysł "w zapasie".Słusznie. Druga ze strategii, strategia ekspansji zagranicznej, która realizowana była od roku 2000, gwarantowała wsparcie dla chińskich firm prywatnych i państwowych w realizacji inwestycji za granicą. Początków BRI można więc upatrywać już w pierwszej dekadzie nowego się wydarzyło na przełomie dwóch tysiącleci, że Chiny wskoczyły na konia tak korzystnej koniunktury?Był to czas, kiedy kraj ten intensywnie rozwijał nastawione na eksport gałęzie przemysłu, coraz śmielej wchodząc na zagraniczne rynki, nie tylko z towarami o niskiej wartości dodanej, ale również z tymi zaawansowanymi pod względem technologicznym. Coraz bardziej widoczne były jednak różnice w poziome rozwoju regionalnego kraju, co nie tylko powodowało problemy wewnętrzne, ale także osłabiało pozycję Chin na arenie międzynarodowej. Stało się to przyczynkiem do działań na rzecz aktywizacji gospodarczej słabiej rozwiniętych obszarów ChRL. W tym właśnie okresie - jako remedium na wyżej wymienione problemy - pojawiła się jedna z pierwszych wówczas koncepcji integracji azjatyckiej, w której to Chiny miały pełnić funkcję głównego dostawcy w tak Państwo Środka ruszyło na ale konkretnym bodźcem do usankcjonowania działań w ramach jednej, szerokiej koncepcji - która później zyskała miano BRI - była propozycja USA odnośnie budowy Nowego Jedwabnego Szlaku, w którym prym na kontynencie azjatyckim miał wieść Afganistan. Jako odpowiedź na amerykańską strategię geopolityczną powstała koncepcja Pasa Gospodarczego Jedwabnego ten chiński Nowy Jedwabny Szlak stał się groźny?Pekin twierdzi, że w ramach BRI Chiny dążą nie tylko do osiągnięcia korzyści ekonomicznych dla siebie, ale także do stania się regionalnym i być może globalnym liderem, który może wprowadzić nowoczesność w regiony, o których świat "zapomniał". Jest jednak zmiany w zakresie inicjatywy BRI powodują, że nie ma ona nadal konkretnej definicji i jest jednym z najsłabiej rozumianych zagranicznych projektów. Utrudnia to również pomiar i ocenę efektów realizacji tej koncepcji. To dlatego BRI wzbudza tak duże obawy Zachodu?Tak. Brak przejrzystości i brak wyraźnie sprecyzowanych planów stanowi problem i budzi wiele obaw wśród głównych graczy na arenie międzynarodowej, w tym UE. Poprzez tę inicjatywę Chiny próbują uzyskać wpływy w regionie, stając się głównym konkurentem UE, co może mieć oczywiście negatywne skutki dla unijnej pozycji. Szczególnie że możemy zaobserwować narastanie nierównowagi między Europą a Chinami. Chiny są coraz bardziej obecne w Europie, a same ograniczają dostęp do swojego Unia Europejska ma to spory. Chińska inicjatywa często nazywana jest "koniem trojańskim". To jedno z największych wyzwań dla współczesnej chińskim szlaku znajduje się też Polska. I odgrywa w nim niemałą to w tej układance część formatu "16+1" (początkowo 17+1, ale pod koniec ubiegłego roku z hukiem wycofała się Litwa, a kością niezgody był Tajwan), który stanowi tzw. "tylną bramę" do Unii Europejskiej oraz formę promocji BRI w regionie. To platforma współpracy między Chinami a krajami z Europy Środkowej i Wschodniej. Chinom zarzuca się, że poprzez coraz większe zaangażowanie w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, gdzie uzyskują one rosnące wpływy, próbują uderzyć w jedność UE oraz jej podstawowe Chiny inwestują w regionie, a niektóre europejskie rządy postrzegają chiński kapitał jako alternatywę dla funduszy unijnych. Chiny wyznają zasadę, że każdy kraj ma prawo kształtować własne ścieżki rozwoju, na własnych źle?Podkreślam kluczowy zwrot: na własnych zasadach. To znaczy, że na zasadach niekoniecznie demokratycznych. Leży to oczywiście w sprzeczności z uniwersalnymi zasadami europejskimi i może stanowić podstawy do rozwoju nacjonalizmu. Tendencje nacjonalistyczne, szczególnie w obliczu rosnących problemów gospodarczych państw europejskich, mają coraz większe odzwierciedlenie w nastrojach i sympatiach politycznych wielu europejskich społeczeństw. UE postrzega więc inicjatywę jako wyzwanie dla bezpieczeństwa, próbując jej sprostać poprzez nowe dyrektywy i co z obecnością wojskową?Chińska obecność w krajach BRI niekoniecznie oznacza uzyskanie do nich dostępu wojskowego. Bardziej chodzi o korzyści ekonomiczne. Jest jednak oczywiście jedno "ale" – rosnąca potęga gospodarcza może przecież przyczynić się do tworzenia chińskiej potęgi militarnej. Chiny poprzez BRI chcą rozszerzyć swój sukces gospodarczy, który ma być realizowany w oparciu o model chiński. Jest to wyzwaniem dla Unii, szczególnie że, jak wspominałam, w ten sposób Chiny rozpowszechniają wartości i idee będące często w sprzeczności z podstawowymi wartościami rozpychają się w portach europejskich. Bardzo chcieli wejść także w obsługę Bałtyckiego Terminala Kontenerowego w Gdyni. To się jednak nie chińskie firmy dokonują przejęć w strategicznych, pod względem światowego handlu, portach. Zakupiły one terminale towarowe na Oceanie Indyjskim, Morzu Śródziemnym oraz Atlantyku. W przypadku Europy tego typu transakcje realizowane były w Hiszpanii, Grecji, we Włoszech czy nie tak dawno również w Belgii. Szacuje się, że chińskie firmy państwowe mogą kontrolować około jednej dziesiątej całej przepustowości europejskich portów. Chiny mają np. większościowe udziały, a tym samym kontrolę, nad portem w Pireusie, który stał się główną bramą Chin do Europy. Czego można się obawiać w związku ze wzmożoną obecnością Chin w europejskich portach? Z pewnością jest to większa kontrola i rosnąca pozycja handlowa Chin w regionie. Ponadto warto zwrócić uwagę na chińskie modus operandi. Ich inwestycje w portach w Dżibuti, Cejlonie czy Pakistanie stały się przyczynkiem do rozmieszenia tam chińskiej marynarki wojennej. Oczywiście nie ma oficjalnych analogicznych planów w stosunku do portów europejskich, natomiast chińskie okręty wojenne złożyły już kurtuazyjną wizytę w greckim Porcie Pireus. Powinno być to także sygnałem ostrzegawczym dla Polski, szczególnie że Chińczycy są zainteresowani inwestowaniem również w naszym co powinna zrobić UE?Na pewno nie można pozwolić, aby to Chiny dyktowały, jak ma wyglądać wzajemny dialog polityczny. Dotyczy to w szczególności kwestii spornych, takich jak prawa człowieka, unijne embargo na broń nałożone na Chiny (w konsekwencji masakry na placu Tiananmen) czy przepisy dotyczące zamówień publicznych. A jakieś pozytywy? Skoro Chiny tyle inwestują, to chyba oznacza to nowe miejsca pracy w by było. Ale jak do tej pory BRI, w swoim obecnym kształcie, nie przyczyniło się do powstania dużej liczby miejsc pracy na Starym Kontynencie. Przeważająca część wszystkich dotychczasowych zamówień związanych z BRI została przydzielona chińskim wykonawcom. Ponadto import dużej części materiałów budowlanych oraz sprzętu budowlanego wykorzystywanych przy realizacji BRI pochodził właśnie z Chin, zamiast z krajów, w których realizowana jest dana inwestycja. Chinom zarzuca się także, że projekty BRI realizowane są zgodnie z normami przemysłowymi stosowanymi w dyskryminacyjny sposób, a zamówienia udzielane są w ramach nieprzejrzystych procedur przetargowych. Parlament Europejski zarzucał Chinom, że celem BRI jest utrudnienie wolnego handlu i zapewnienie przewagi chińskim przedsiębiorstwom. Istnieją też obawy, że rząd w Pekinie wykorzystuje inwestycje realizowane w ramach BRI jako element szerszej strategii, której celem jest przejęcie przez Chiny kontroli nad sektorem bankowym, energetycznym oraz łańcuchami zagrożenia, o których pani mówi, są oczywiste, a jednocześnie kolejne kraje wciąż się na to nabierają. To skomplikowane. Kraje słabiej rozwinięte, na przykład, są przyciągane przez chiński kapitał, który płynie do nich głównie w formie pożyczek na rozwój infrastruktury. Problem się zaczyna, kiedy kraje te nie mogą spłacać pożyczek, co powoduje destabilizację ich relacji, która staje się polityczna. W efekcie Chiny mogą rościć sobie prawo do ziemi, na której zbudowana jest infrastruktura. A to stwarza problemy i wewnętrzne, i zadłużone wobec Chin jest Dżibuti, którego zadłużenie w stosunku do Państwa Środka wynosi ok. 70 proc. PKB tego kraju. Poważnie zadłużone są też Kongo, Tonga, Malediwy, Kambodża i Sri Lanka, która niedawno ogłosiła bankructwo. W przypadku wszystkich tych krajów mówi się o tzw. pułapce zadłużenia – groźnym narzędziu, o którego używanie posądza się Chiny. W Europie Chiny też używają tego narzędzia?Nie na taką skalę jak np. wspomniane przez pana Dżibuti. Ale zadłużone wobec Chin są niektóre kraje bałkańskie, które czekają na przystąpienie do że robi pani wdech, więc przerwę: które kraje?Szczególnie Serbia oraz Czarnogóra. Niestety Chiny działają tam bardziej na zasadzie fuzji i przejęć niż inwestycji typu "greenfield", które są znacznie korzystniejsze dla kraju przyjmującego bezpośrednie inwestycje zagraniczne ("inwestycja greenfield" to w obszarze bezpośrednich inwestycji zagranicznych inwestycja polegająca na tworzeniu od podstaw nowego przedsiębiorstwa - przyp. red.). Ponadto, o ile Serbię można uznać raczej za beneficjenta chińskiego kapitału (mimo iż tu też pojawia się wiele kontrowersji związanych z rosnącym wpływem Chin na ten kraj, brakiem przejrzystości chińskich działań czy zanieczyszczeniem środowiska), o tyle nie można tego powiedzieć o Czarnogórze, która jest najbardziej zadłużonym w stosunku do Chin państwem regionu (jej zadłużenie w 2020 r. przekroczyło 105 proc. PKB). Było to spowodowane przede wszystkim zaciągnięciem ogromnej pożyczki z chińskiego Exim Banku na sfinansowanie pierwszego odcinka autostrady ciągnącej się od wybrzeża, aż do granicy z Serbią. Jak do tej pory do użytku oddano dopiero 41 km tej autostrady, która jest jedną z najdroższych tego typu inwestycji na strumień gotówki te otrzymują coraz więcej chińskich inwestycji w infrastrukturę. Rosnąca rola Chin w tych krajach nie podoba się UE. Wspomniana Serbia korzysta z chińskich inwestycji, jednak oznacza to, że Chiny niebezpiecznie zwiększają swoje wpływy w sąsiedztwie NATO. W przeszłości rosnąca rola Chin w regionie nie była postrzegana jako zagrożenie dla bezpieczeństwa, ponieważ kraje takie jak Polska korzystały ze współpracy inwestycyjnej i handlowej z Chinami. Jednak przyszłe bezpieczeństwo w Europie jest obecnie analizowane w świetle tego, co dzieje się na coś zmieniła?To, że obecność Chin w wielu krajach naszego regionu nie jest już tak ciepło przyjmowana. W przypadku Polski, ze względu bolesne doświadczenie wojny, które jest głęboko zakorzenione w narodowej świadomości, bezpieczeństwo ma teraz znaczenie bezprecedensowe. W tym świetle szczególnie ważna wydaje się być też postawa Chin wobec rosyjsko-ukraińskiego konfliktu. Europa i jej rosnący sceptycyzm wobec Chin to jedno, ale dużą częścią Nowego Jedwabnego Szlaku jest też np. zaczęły zacieśniać współpracę z tym regionem na początku swojej transformacji, stopniowo budując pozytywny wizerunek swojej obecności na tym kontynencie. Jak wskazuje cześć badań, wysoki odsetek afrykańskich społeczeństw pozytywnie postrzega chińską obecność w ich krajach, choć są też i odmienne opinie. Chiny szczególnie aktywnie angażują się w Afryce Północnej, która ma być przyczółkiem BRI na tym kontynencie. To z tym regionem Chiny prowadzą wzmożony handel, inwestują w infrastrukturę czy rozwijają współpracę w dziedzinie finansów. Z częścią krajów prowadzą również wspólną politykę w zakresie bezpieczeństwa. BRI jest więc dla państw z tego regionu szansą na wzmocnienie stosunków gospodarczych, nie tylko z samym Państwem Środka, ale także z Europą czy krajami Bliskiego czego wynika zainteresowanie Chin Afryką?Z dostępu do tanich surowców, nowych rynków zbytu czy taniej siły roboczej. Oczywiście ma to też swoje negatywne jak wszędzie, gdzie pojawiają się Chiny. Starają się zaimplementować swój model rozwoju, który polega z jednej strony na nieingerencji w kwestie polityczne, a z drugiej na wspieraniu rozwoju gospodarczego. Nie ingerują w kwestie takie, jak demokracja, prawa człowieka czy też ogólnie rządy prawa. Dla niektórych rządów może to być więc atrakcyjna alternatywa w stosunku do narzucanych im wcześniej wartości nazwijmy to prozachodnich. Nie ingerują, inwestują, rozwijają… To w czym problem, chciałoby się w tym, o czym już wspomnieliśmy – w rosnącym zadłużeniu państw afrykańskich wobec Chin, które, jak można przypuszczać, jest znacznie wyższe niż wskazują na to oficjalne dane. Rosną obawy o przejmowanie przez Chiny afrykańskiego majątku będącego zabezpieczeniem chińskich kredytów. Dotyczy to zarówno infrastruktury, udziałów w przedsiębiorstwach energetycznych, jak i praw do eksploatacji surowców. W dyskursie politycznym pojawiły się nawet opinie, że Chiny próbują skolonizować Afrykę. Ze względu na model działania Chin zyskało to miano "kolonializmu ekonomicznego". Czy tylko ekonomicznego? Baza chińskiej marynarki wojennej w Dżibuti sama się nie to. Chiny mają w krajach afrykańskich wielu żołnierzy sił pokojowych. Odgrywają na tym kontynencie dużą rolę w zakresie dostarczania leków, żywności, budowaniu infrastruktury i wspomaganiu rozwoju krajów afrykańskich. Oficjalnie są tam po to, aby utrzymać spokój, w tym także zapobiegać handlowi znowu wraca pytanie: a nieoficjalnie?Można przypuszczać, że powodem ich militarnej obecności jest to, że są tam także Amerykanie, Japonia, Włochy oraz Francja. Ponadto Chiny musiały zmienić swoją politykę bezpieczeństwa zewnętrznego w wyniku tego, co się dzieje w tych częściach Afryki, gdzie niektóre chińskie inwestycje nie zostały tak ciepło przyjęte. Zrugiej strony dało to im pretekst do zwiększenia obecności militarnej w regionie. Oficjalnie w swojej polityce realizowanej w ramach BRI Chiny starają się wykorzystywać tzw. soft power, próbując ocieplać swój wizerunek, do czego miały przyczynić się na przykład igrzyska olimpijskie w Pekinie. W swojej polityce międzynarodowej korzystają jednak zarówno z przysłowiowego kija, jak i są chińskie pieniądze i inwestycje. A kijem?Sankcje ekonomiczne stosowane wobec państw, które nie podzielają chińskiej wizji świata. Przykładem mogą być stosunki chińsko-australijskie, które znacząco pogorszyły się po tym, jak Australia zażądała śledztwa w sprawie źródła pandemii COVID-19. Można jednak przypuszczać, że to brak akceptacji Australii dla nadmiernych, rosnących wpływów politycznych i gospodarczych Państwa Środka oraz wzmocnienie relacji z USA skłoniły Chiny do zastosowania wobec niej środków są obecne w Europie, w Afryce, na Bliskim Wschodzie, ale też na dalekiej Północy. To mało znany aspekt tej inwestycji. Istnieją trzy potencjalne szlaki przewozowe przez Arktykę, w tym północno-wschodnia trasa wokół Euroazji, północno-zachodnia trasa wokół Ameryki Północnej oraz środkowo-arktyczny szlak oceaniczny. Stanowią one tańszą i krótszą alternatywę dla obecnych - prowadzących przez Ocean Indyjski i Kanał Sueski - tras żeglugowych do co Chinom taka alternatywa?Bo mają obawy związane z bezpieczeństwem innych trans-europejskich tras morskich, zwłaszcza w kontekście przeciążenia Kanału Sueskiego, jak i braku stabilności w regionie Bliskiego Wschodu. Arktyka otwiera też nowe perspektywy dla handlu między Europą a Azją. To tam właśnie zlokalizowane są ogromne zasoby węglowodorów będące przedmiotem zainteresowania nie tylko krajów zachodnich, ale także Chin. I tak powoli, po kłębku dochodzimy do najmłodszej "odnogi" Nowego Szlaku Jedwabnego – prawdziwego dziecka XXI wieku, czyli Jedwabnego Szlaku w wersji cyfrowej. Chiny zainicjowały go w 2015 roku. Ma on na celu wsparcie chińskich eksporterów, głównie tych z branży technologicznej, w zakresie zaawansowanych technologii. Pomoc w tym obszarze oferowana jest także krajom zaangażowanym w BRI, z którymi Chiny podpisują umowy dot. współpracy w ramach Cyfrowego Jedwabnego Szlaku. Takie umowy zawierane są także z krajami rozwijającymi się, które są szczególnie zainteresowane wsparciem w zakresie technologii cyfrowych. Chiny mogą się w tym wypadku okazać kluczowe w zapewnieniu dostępu do infrastruktury krytycznej, dając tym krajom impuls do wsparcie w zakresie technologii cyfrowych – nie brzmi to dobrze, zważywszy na historię chińskich działań w tym zakresie…Nie brakuje opinii, że Cyfrowy Jedwabny Szlak stanowi jedną z form promocji chińskiego modelu władzy, który skłania się bardziej w kierunku autorytaryzmu niż zachodnich wartości demokratycznych. Chinom zarzuca się rozpowszechnianie wiedzy na temat nowych technologii inwigilacyjnych czy monitorowania oraz cenzurowania internetu. Obawy związane z chińską dominacją na polu cyfrowym, w tym budową sieci piątej generacji (5G) czy wyznaczaniem standardów technologicznych, mają także inne podłoże – chodzi o ich dostęp do danych wrażliwych. Stwarza to zagrożenie bezpieczeństwa w postaci chociażby cyberataków. Ponadto Chiny mogą wykorzystać stworzoną infrastrukturę np. w celach szpiegowskich, a w konsekwencji szantażowania elit pułapki zadłużenia, rosnące wpływy na całym świecie i coraz większe ambicje Chin. Co jest na końcu Nowego Jedwabnego Szlaku? Pułapka Tukidydesa czy jednak nie?Na pewno BRI miało przyczynić się do zakończenia dominacji Stanów Zjednoczonych w regionie Euroazji. Lądowe szlaki BRI miały stanowić alternatywę dla morskich korytarzy transportowych, na których prym nadal wiodą Amerykanie. Ale dużo jest głosów, że to, co Chiny chcą aby było postrzegane jako pomoc, tak naprawdę oznacza powstawanie olbrzymich długów i rosnące uzależnienie krajów przyjmujących. W tej kwestii amerykańską odpowiedzią na BRI jest koncepcja Build Back Better World (B3W) zaproponowana w 2021 r., która ma stanowić wsparcie finansowe na rozwój infrastruktury, jako alternatywa dla chińskiego BRI, oferowane krajom o niskim i średnim dochodzie. A czy znajdujemy się w pułapce Tukidydesa – można mieć co do tego uzasadnione obawy, ale jak mówiłam na początku, nikt tego tak naprawdę nie wie, nie mamy magicznej kuli. Pewne jest to, że jesteśmy świadkami – na razie gospodarczej – walki dwóch mocarstw o światową Dominika Choroś-Mrozowska - adiunkt w Katedrze Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Autorka licznych publikacji z zakresu wzrostu gospodarczego oraz międzynarodowych powiązań gospodarczych. Swoje zainteresowania badawcze w szczególności na gospodarce chińskiej oraz roli Chin we współczesnym systemie gospodarczymZobacz także: Jaki cel mają Chiny? Ekspert tłumaczyOceń jakość naszego artykułu:Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.

na jakim kontynencie leży turcja